فهرست مطالب

مطالعات تجربی حسابداری مالی - پیاپی 12-13 (زمستان 1384 و بهار 1385)

فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی
پیاپی 12-13 (زمستان 1384 و بهار 1385)

  • 198 صفحه، بهای روی جلد: 6,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1385/03/20
  • تعداد عناوین: 9
|
  • جعفر باباجانی، حسین دهقان صفحه 1

    در جوامعی که دولتها براساس رای مستقیم مردم انتخاب میشوند و قدرت ناشی از اراده مردم است، مسئولیت پاسخگویی عمومی دولت از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این قبیل جوامع دانستن آنچه که دولت به عنوان وظیفه قانونی انجام میدهد، از حقوق طبیعی شهروندان محسوب می شود و دولت مکلف است حقایق را به صورت علنی و از طریق مقتضی به شهروندان انتقال دهد(1993، GASB). از نیمه دوم قرن بیستم به ویژه از دهه 80 به بعد، نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولتی به عنوان یکی از اشکال علنی انتقال حقایق، نقش مهمی در انجام وظیفه پاسخگویی دولت ایفا نموده و یکی از ابزارهای ادای این مسئولیت خطیر محسوب میشود(باباجانی، 1378).
    هدف این تحقیق بررسی نقش حسابداری و گزارشگری مالی دولتی به عنوان ابزاری جهت ایفای مسئولیت پاسخگویی از یک سو و ارزیابی این مسئولیت از دیگر سو، از دیدگاه دو طرف ذینفع در فرایند پاسخگویی، یعنی پاسخگویان و پاسخ خواهان، میباشد. در این تحقیق، ابتدا یک نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولتی مبتنی بر مسئولیت پاسخگویی که ویژگی های کلیدی آن در یک پژوهش جداگانه به تایید متخصصان حسابداری رسیده بود، مبانی نظرخواهی قرار گرفت. سپس نظر دو گروه ذینفع، شامل پاسخگویان و پاسخ خواهان در مورد نقش این نوع نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولتی، به ترتیب در جهت ایفا و ارزیابی مسئولیت پاسخ گویی، از طریق پرسشنامه دریافت شد. علاوه بر این، نظر ذینفعان در خصوص میزان دستیابی ایشان به اهداف فوق الذکر از طریق نظام حسابداری و گزارشگری مالی مورد عمل در مقایسه با حسابداری و گزارشگری مالی مورد انتظار نیز دریافت گردید.
    نتایج حاصل از اجرای تحقیق نشان میدهد که پاسخ گویان و پاسخ خواهان هردو در مورد نقش با اهمیت نظام حسابداری و گزارشگری مالی واجد ویژگی های کلیدی مورد توافق عمومی متخصصان به عنوان یکی از ابزارهای اصلی در جهت ایفا و ارزیابی مسئولیت پاسخگویی اتفاق نظر داشته و تفاوت معنی داری بین دیدگاه آنها در این خصوص وجود ندارد. همچنین نتایج حاصل از اجرای پژوهش نشان میدهد که پاسخ خواهان اعتقاد دارند، نظام حسابداری و گزارشگری مالی مورد عمل دولت در مقایسه با نظام حسابداری مورد انتظار از قابلیت های لازم برای ارزیابی مسئولیت پاسخگویی برخوردار نمیباشد.
    در پایان، براساس مطالعات انجام شده و نتایج تحقیق، پیشنهاداتی به منظور رفع مشکلات و موانع عمده طراحی یک نظام حسابداری و گزارشگری مالی مبتنی بر مسئولیت پاسخگویی برای دولت جمهوری اسلامی ایران ارائه شده است.

    کلیدواژگان: نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولتی، مسئولیت پاسخگویی مالی، مسئولیت پاسخگویی عملیاتی، پاسخگویان، پاسخ خواهان
  • محسن خوش طینت، شاهپور اسماعیلی صفحه 27

    دراین پژوهش، رابطه بین کیفیت سود و بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی شده است. هدف از تحقیق تعیین این موضوع است که آیا سرمایه گذاران، تحلیل گران و... کیفیت اطلاعات حسابداری (کیفیت سود) را درک کرده و آنرا در تصمیم گیری های خود به کار میگیرند؟ برای یافتن پاسخ این سوال بایستی واکنش بازار را ببینیم. میدانیم که واکنش بازار نسبت به اطلاعات منتشره را میتوان از دو طریق 1) حجم مطالعات، 2) قیمت سهام و متعاقبا بازده سهام مورد سنجش و اندازه گیری قرار داد. بنابراین در این تحقیق از بازده سهام به عنوان متغیر وابسته استفاده شده است.
    از مجموعه معیارهای ارزیابی کیفیت سود، دو معیار نسبت وجه نقد حاصل از فعالیتهای عملیاتی به سود عملیاتی و سود عملیاتی و حجم معوقات انتخاب و تاثیر آنها بر بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران آزمون میشود.
    پژوهش فوق چهار فرضیه را بررسی میکند. در این فرضیه ها کیفیت سود، حجم معوقات، اجزای اختیاری و غیراختیاری معوقات به عنوان متغیر مستقل و بازده سهام به عنوان متغیر وابسته میباشد. بررسی فرضیه های تحقیق به کمک تجزیه و تحلیل رگرسیون در دوره زمانی 1379-1383 نشان میدهد که رابطه ضعیفی بین کیفیت سود و بازده سهام وجود دارد.

    کلیدواژگان: کیفیت سود، حجم معوقات، بازده سهام، اجزای اختیاری و غیراختیاری معوقات
  • حمید خالقی مقدم، محمدعلی سهمانی اصل صفحه 57

    یکی از رایج ترین ابزارها و معیارهای تصمیم گیری سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار، ضریب قیمت به سود هر سهم (P/E) میباشد. علی رغم وجود ضعف ها و محدودیت های مختلف، ضریب P/E به طور گسترده ای توسط سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار به کار میرود. اختلاف و تفاوت ضریب P/E در کشورها، صنایع، بخش ها وشرکتهای مختلف و در طی زمان های متفاوت بیانگر این واقعیت است که ضریب P/E تحت تاثیر عوامل و متغیرهای مختلفی میباشد.
    در این پژوهش تاثیر متغیرهای اقتصادی و حسابداری بر ضریب P/E مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. بدین منظور از اطلاعات مربوط به قیمت ها و سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مابین سالهای 1371 تا 1382 استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که ضریب P/E شرکتها با متغیرهای اقتصادی رابطه قوی داشته و تحت تاثیر افزایش یا کاهش متغیرهای اقتصادی رابطه معنی داری دارد. علاوه بر آن یافته های پژوهش نشان میدهد که ضریب P/E شرکتها تحت تاثیر شدید متغیرهای حسابداری میباشد.

    کلیدواژگان: ضریب P، E(قیمت بر سود)، ریسک، نرخ بهره، نرخ رشد، درصد اندوخته نمودن سود
  • رضوان حجازی، محبوبه فاطمی صفحه 83

    اطلاعات حسابداری جهت مفید بودن در تصمیم گیری باید مربوط و قابل اتکا باشد. از طرف دیگر مفید بودن اطلاعات صورتهای مالی به قدرت تبیین و پیش بینی ارزش شرکت وابسته است و ارزش شرکت نیز مستقیما تحی تاثیر بازده فعلی و بازده آتی آن است. بنابراین پیش بینی بازده سهام با استفاده از نسبتهای مالی موضوع تحقیق قرار گرفت و براساس بررسی های انجام شده در ادبیات موضوع، چهار نسبت D/P،S/P، B/P،E/P انتخاب گردیدند.
    جامعه آماری این تحقیق متشکل از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد و نمونه مورد رسیدگی شامل 72 شرکت فعال از صنایع مختلف طی سالهای1378 لغایت 1383 است. نتایج تحقیق نشان داد که میان نسبت B/P با بازده آتی سهام در مقایسه با سایر متغیرهای مورد بررسی بیشترین همبستگی وجود دارد و نسبت E/P ارتباط معنی داری با بازده آتی سهام نداشت.

    کلیدواژگان: بازدهی سهام، نسبت سود هر سهم به قیمت سهم E، P، نسبت ارزش دفتری هر سهم به قیمت سهم B، نسبت خالص فروش سالانه هر سهم به قیمت سهم S، نسبت سود تقسیمی سالانه به قیمت سهم D
  • محمداسماعیل فدایی نژاد، علی اکبر اربابیان صفحه 113

    در این مقاله به بررسی محتوای اطلاعاتی اضافی مخارج سرمایه ای و نقش اطلاعات باارزشی که توسط آنها توسط سودهای آتی به بازار ارائه میگردد، پرداخته شده است. در مدل های حسابداری با مدیریت معمولا چنین پیش بینی می شود که آن دسته از اطلاعات سودهای آتی را که توسط سرمایه گذاری هایی مانند مخارج سرمایه ای ارائه میشود، نمیتوان از سود جاری به دست آورد؛ همان گونه که مدیران نیز نسبت به اطلاعات محرمانه در مورد خواسته ها، انتظارات و هزینه های آتی تصمیم های سرمایه گذاری، واکنش نشان میدهند. این در حالیست که پژوهش های تجربی تاکنون شواهد یکنواخت و محکمی را در این زمینه ارائه نکرده اند. در پژوهش حاضر، پس از کنترل اطلاعات متقارن سود. عوامل اختصاصی موجود در هر شرکت و استفاده از اطلاعات تاریخی 53 شرکت از مجموعه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1378 لغایت 1382 به صورت مقطعی و بهره گیری از روش رگرسیون وآماری به کمک نرم افزار آماری SPSS، نتیجه گرفته شده است که تغییرات مخارج سرمایه ای به صورت قوی و به شکلی مثبت با بازده اضافی رابطه دارد.
    در این تحقیق از چهار مدل ارائه شده به گونه ای به صورت تکاملی استفاده شده است که در نهایت، مدل اصلی پژوهش را معنادار ساخته است.

    کلیدواژگان: ضریب واکنش سود، ضریب واکنش مخارج سرمایه ای، سود غیرمنتظره هر سهم
  • مجید شریعت پناهی، مصطفی بیاتی صفحه 139

    از آنجا که سرمایه گذاران بالقوه بازار بورس را طیف وسیعی در سطح جامعه تشکیل میدهند، فراهم نمودن بستری مناسب برای حضور گسترده این طیف و جلب اعتماد آنها، تحکیم بازار سرمایه و عمق بخشیدن به این بازار به عنوان یکی از اساسی ترین ابزارهای توسعه اقتصادی را به ارمغان خواهد آورد. در این راستا انجام تحقیقات متنوع در ابعاد مختلف خود نقش بسزایی در جلب اعتماد سرمایه گذاران ایفا خواهد کرد. سرمایه گذاران همواره در پی کاهش خطر و افزایش بازدهی متناسب با قبول خطر میباشند. در این راستا شناسایی عوامل موثر بر بازدهی اوراق بهادار تاثیر بسزایی در تحلیل عمیق تر و اتخاذ تصمیم مناسبتر از طرف سرمایه گذاران دارد. تاثیر تورم با بازده سهام و رابطه تورم و بازده (قیمت) سهام در کشورهای مختلف و در دوره های مختلف به موضوعی معماگونه تبدیل شده است. در این تحقیق به بررسی رابطه تورم و شخاص قیمت سهام و شاخص بازده نقدی و قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران پرداختیم تا سمت و سوی این رابطه را مشخص کنیم و به این سوال مهم نیز جواب دهیم که آیا سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران میتواند به عنوان سپر تورمی عمل کند یا خیر؟
    به عبارتی آیا سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران حداقل بازدهی معادل نرخ تورم داشته باشد یا خیر؟ برای این منظور از داده های ماهانه سال 1369 تا 1383 استفاده نمودیم. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران نمیتواند سپر مناسبی در برابر تورم باشد. لازم به ذکر است که این نتیجه باید با توجه به محدودیت های تحقیق که عمده ترین آنها مشکلات ذاتی موجود در محاسبه شاخصها میباشد مورد توجه قرار گیرد.

    کلیدواژگان: تورم، شاخص قیمت بورس اوراق بهادار تهران (TEPIX)، شاخص بازده نقدی و قیمت بورس اوراق بهادار تهران (TEDPIX)، فرضیه فیشر
  • محمدرضا ساربانها، محمدحسین قائمی، فرشاد سلیم صفحه 156

    این پژوهش با هدف پاسخگویی به پرسش کلی در خصوص توانمندی شاخص بورس اوراق بهادار تهران در بیان حرکات آتی بازار سرمایه و به دنبال آن اقتصاد کشور صورت پذیرفت. بدان معنا که آیا شاخص بورس تهران دارای کارایی لازم برای تصمیم گیری در این بازار میباشد؟ معیار سنجش این گفته؛ استفاده از آزمونهای فیشر و وجود ارتباط معنی دار با شاخص ایده آل فیشر بود.
    برای این تحقیق، دو فرضیه در قالب چهار سناریو طراحی گردید. اطلاعات لازم برای آزمون فرضیه ها از بورس اوراق بهادار جمع آموری شد. برای آزمون فرضیه اول از آزمون های برگشت عامل و برگشت زمانی فیشر در قالب سناریوهای سه گانه و همچنین استفاده از آماره t برای بررسی وجود ارتباط معنادار بین شاخص بورس تهران و شاخص ایده آل فیشر استفاده شده است.
    برا آزمون فرضیه دوم(سناریوی چهارم) یک مقایسه تطبیقی بین شاخص های گری خامیس، (اج ورث مارشال، دروبیش، فیشر، پاشه، لاسپیرز) و بورس تهران به عمل آمد تا میزان تاثیر گذاری شاخص ها در تصمیم گیری افراد و اثرات آن بر نحوه و میزان سفارشات هر صنعت با فرض اینکه سرمایه گذاران از معیار شاخص صنعت به عنوان سنجه تصمیم گیری استفاده مینمایند، مشخص شود. آزمون ها در سطح معنی داری 5 درصد انجام پذیرفت.
    با توجه به نتایج به دست آمده از آزمون فرضیه های تحقیق، این گونه استنباط میگردد که شاخص بورس اوراق بهادار تهران به توجه به نحوه محاسبه عملی آن، شاخص مطلوبی به واسطه معیار فیشر نبوده و از کارایی لازم برخوردار نمیباشد.

    کلیدواژگان: شاخص کلی قیمت، شاخص لاسپیرز، شاخص پاشه، شاخص ایده آل فیشر، آزمون برگشت عامل، آزمون برگشت زمان
  • معرفی پایان نامه
    اکرم بهرام پوریان صفحه 185
  • خط مشی فصلنامه برای چاپ مقاله ها
    صفحه 191
|
  • Page 1

    In the democratic society, governments are elected by vote of citizens and power ultimately rests in the hands of the citizenry. In such society, government accountability is based on the belief that the citizenry" has right to know "and government must declare facts openly and communicate it by appropriate means. After the past two decades of 20th century governmental accounting and financial reporting play a major role in fulfilling government's duty to be publicly accountable in a democratic society. This paper examine the role of expected accountability - based accounting and financial reporting as a tool to assist in fulfilling government's duty to be publicly accountable and enable members of parliament to assess that accountability. We send 180 questionnaires to members of parliament as well as comptroller general senior auditors as accountee and 180 to chief executives as well as chief financial officers of ministries as accounters. The findings of this study show that all accountors and accountees believe expected accountability -based accounting and financial reporting play the significant role in fulfilling government to be publicly accountable and assist parliament and comptroller general to assess government accountability.

  • Page 27

    This research undertakes the relationship between earnings quality and stock return of the listed companies in the Tehran Stock Exchange. The aim of this research is to assess whether the investors, analysts, and etc. have comprehend the quality of the accountancy information (earnings quality) and utilize it in their decision making process? In order to find the answer to this question we need to take in to account the market reaction. We can assess and evaluate the market reaction with the use of the accumulated data published and in the following two ways: 1- Volume of transactions 2- Share price and subsequently the stock return Therefore in this research stock return is an independent variable. Within the earnings quality assessment criteria, two criteria, the ratio between cash flows resulted from operational activities with operational earning and accruals, are selected and their influence on stock return of listed companies in the Tehran Stock Exchange are examined. This research considers four hypotheses. In these hypotheses earnings quality, accruals, discretionary and nondiscretionary accruals are considered as independent variables and stock return as dependent variable. The examination of the research hypotheses, with the help of regression analysis during the period of 1379-1383 (Iranian calendar year), shows that there is little influence between earnings quality and stock returns.

    Keywords: Earnings quality, Accruals, Stock return, Discretionary, non-discretionary accruals
  • Page 57

    The present study identifies the effective accounting and economic variables on P/E ratio in Tehran stock Exchange (TSE) during the 12- year period from 1992 up to 2003. The investigation and identification of accounting information in determining P/E ratio and proper function of the capital market promote the accounting status in the professional society. The research is seeking to find out if the economic and corporate variables (accounting variables) can affect the P/E ratio in TSE. This question is formed into two major hypotheses including: 1) Changes in economic variables affect the corporate PIE ratio, and 2) Accounting variables affect the corporate P/E ratio. Ex-post multiple factor analysis was applied to test the hypotheses. Furthermore, linear regression, and GEE and TSCSREG statistical instruments were also applied as well as panel Data Analysis. The research findings indicates P/E ratio is much more affected by accounting variables than economic ones, while there is a strong correlation between the economic variables and corporate PIE ratio in TSE.

  • Page 83

    Accounting information in order to be effective in decision making, should be relevance and reliable. On the other hand, the usefulness of the financial statements information depend on explanatory and predictive power of companies value and the latter is directly affected by current and future returns. Therefore, this study aims at investigating predicting stock returns using financial ratios. The four ratios driven of research literature include earning to price, book to price, sales to price and dividend to price ratios. The statistical population taking part in this study includes the Accepted companies in Tehran securities exchange and a sample of 72 companies in different industries during 1378-1383. The results show that in relating to variables investigated, there is the greatest explanatory power between book to price ratio and stock returns and Earning to price ratio has not meaningful relation with the future stock returns. Keywords: Stock return, earning to price ratio, book to price ratio, sales to price ratio, dividend to price ratio.

  • Mohammad Esmaeel Fadaie Nejad, Ali Akbar Arbabian Page 113

    This study examines whether capital expenditures provide value relevant information which is incremental to that of current earnings. Models in accounting or capital expenditures yield information about a firm's future earnings that is not captured by current earnings, as managers respond to private information about future demand and costs through their investment decisions. Empirical research, however, has not provided consistent and strong evidence of this effect. Research on the earning response coefficient (ERC) has shown that factors such as size, risk, and growth are important to the valuation of firm's earnings. Since earnings are reflection of the firm's investments, it seems natural to expect that valuation of the underlying investments is also sensitive to these and other relevant factors. After controlling for size-related pre-disclosure information differences, we provide strong evidence that unexpected capital expenditures, in conjunction with mediating variables for growth, risk and earning levels, provide incremental value relevant information beyond unexpected current earnings and its mediating variables. So we find that capital expenditures changes are strongly and positively associated with excess returns.

  • Majid Shariatpanahi, Mostafa Bayati Page 139

    Different explanations have been suggested for the puzzling negative relationship observed between stock returns and inflation. The most popular ones have been the Tax - Effects Hypothesis (Feldstein (1980)), the Proxy Hypothesis (Fama, 198l), and the Reverse Causality Hypothesis (Geske and Roll, l 983). This paper employs regression approach to investigate the relationship between inflation and TEPIX and TEDPIX. We use monthly data from 198l to 2005. Findings indicate that relationship between inflation and TEPIX and TEDPIX is poor and investment in Tehran security exchange cant be hedge against inflation.

  • Mohammad Reza Sarebanha, Mohammad Hossein Ghaemi, Farshad Salim Page 156

    This paper is aimed to respond to a general question about the capacity and potency of Tehran Stock Exchange Price Index (TEPIX) - an all-share Index- indicating future movement of the market and economy as a leading indicator. In one sense, whether the index (TEPIX) is efficient to serve as a benchmark for decision-making. For this reason, we apply Fischer Tests (Time Reversal Test & Factor Reversal Test) and statistical significance by t-state. For this research, two hypotheses in four different scenarios are designed. For first hypothesis, we used both time & factor reversal tests in tri­ scenarios and also statistical significance by t-state. For second hypothesis (forth scenario) we made a comparative comparison between indices such as Laspeyres, Paasche, Edgeworth-Marshal, Drobisch, Geary-Khamis, Fisher investor's decision making; of course, with assuming that investors use index as a benchmark for making decision. With respect to the results, we can derive that TEPIX is not a favorable measure. Thus it is not an efficient index.

    Keywords: Comprehensive Price Index (All share index), Laspeyres index, Paasche index, Fisher Ideal Index, Factor reversal test, Time reversal test